Rehabilitacja i Fizjoterapia są często kojarzone z konkretnymi zabiegami takimi jak: masaż, fizykoterapia i ćwiczenia w podwieszeniu. Współczesna rehabilitacja to jednakże dużo bardziej złożona forma opieki medycznej nad pacjentem. W jej zakres przede wszystkim wchodzi rzetelna i szczegółowa diagnostyka ortopedyczna, neurologiczna i funkcjonalna oraz trafnie dobrany zestaw technik terapeutycznych: terapii manualnej stawów i tkanek miękkich, treningu medycznego, technik rozluźniających, wzmacniających, rozciągających mięśnie i inne tkanki miękkie aparatu ruchu, zabiegi fizykoterapii, kinezyterapia, autoterapia, etc. Spłycanie działu medycyny jakim jest Rehabilitacja i Fizjoterapia do kilku konkretnych zabiegów jest szkodliwe i mylące dla pacjenta. To trochę tak, jak by powiedzieć, że chirurg plastyczny zajmuje się wyłącznie powiększaniem biustu na życzenie. Gabinety Rehabilitacji, Fizjoterapii i Osteopatii to placówki medyczne, gdzie w założeniu pracują terapeuci z wykształceniem medycznym, przygotowani do przeprowadzenia wywiadu i diagnostyki funkcjonalnej pod kątem dobrania odpowiedniej terapii. Nie wchodźmy zatem do gabinetu jak do warzywniaka, prosząc o kilogram ziemniaków. Nie kupujemy bowiem składników czy produktu ale oczekujemy efektu w postaci poprawy naszego stanu, redukcji bólu i profilaktyki nawrotu dolegliwości. Zadaniem terapeuty jest takie dobranie terapii aby pomóc trwale pacjentowi. Oczywiście możemy posiłkować się wskazaniami lekarskimi
i sugestiami pacjentów ale ostatecznie to rehabilitant decyduje czy i jaka forma rehabilitacji będzie najkorzystniejsza dla pacjenta ponieważ to właśnie On
( rehabilitant) odpowiada bezpośrednio w gabinecie za jego stan i zdrowie.
Fizjoterapia jako dział Rehabilitacji obejmuje zarówno procedury diagnostyczne jak i terapeutyczne. Gdybyśmy mieli dokonać szybkiego podziału przedstawiał by się on następująco: w skład technik fizjoterapeutycznych zaliczamy min.:
Techniki Diagnostyczne:
· Screeningowe testy neurologiczne, ortopedyczne i naczynioruchowe
· Diagnostykę funkcjonalną
· Ocenę symetrii ciała i postawy
· Diagnostykę wydolności mięśniowej pod kątem siły, napięcia, długości, koordynacji, zdolności stabilizacji
Techniki Terapeutyczne:
· Techniki Terapii Manualnej
o Techniki manipulacji, mobilizacji i artykulacji stawowej
o Techniki tkanek miękkich i mięśniowo – powięziowe
o Techniki odruchowe: punkty spustowe, igłoterapia sucha
o Techniki funkcjonalne
o Techniki wisceralne dla narządów wewnętrznych
o Techniki nerwowo-mięśniowe, Neuromobilizacja
· Techniki treningu leczniczego/funkcjonalnego/korekcyjnego
· Masaż
· Techniki Fizykoterapeutyczne:
o Światłolecznictwo np. Laser, Solux
o Sonoterapia – Ultradźwięki
o Pole Magnetyczne niskiej i wysokiej częstotliwości
o Elektroterapia: Prądy TENS, Interferencyjne, Diadynamiczne, Prąd Galwaniczny
o Krioterapia i Ciepłolecznictwo
o Terapia w środowisku wodnym: kąpiele wirowe etc…
o Zabiegi łączone: Jonoforeza i Fonoforeza
Nowoczesna koncepcja Rehabilitacji „walczy” z archaicznymi już nazwami i technikami, które, ku szkodzie pacjentów wciąż są praktykowane. Dla przykładu termin: „Gimnastyka Lecznicza” jest nadużywany i niestety źle rozumiany w swoim założeniu. Pomijając etymologię wyrazu „gimnastyka”, która wywodzi się od greckiego przymiotnika „gymnos” czyli „nagi” i od wieloletniego rozwoju różnych form gimnastyki sztuka ćwiczeń z założenia promowała zwiększenie i utrzymanie optymalnej wydolności i sprawności, którą owszem możemy rozumieć jako integralną część procesu leczenia. Kwestią kluczową jest jednak odpowiedni czas i cel jej zastosowania. Współczesna rehabilitacja postrzega gimnastykę jako formę prewencji i profilaktyki nawrotu dolegliwości. Ponieważ gimnastyka jest sformułowaną i opracowaną sztuką ćwiczeń brakuje jej często specyficzności i indywidualnego dopasowania programu do konkretnego pacjenta. Dlatego w ostatnich latach Terapeuci postulują i forsują używanie nazwy Treningu Medycznego lub Leczniczego oraz Gimnastyki Prewencyjnej ( dawniej Higienicznej). Niby to wciąż ten sam obszar i charakter oddziaływania ale założeniem Treningu Medycznego jest Indywidualizacja w Terapii a Gimnastyki Leczniczej Profilaktyka w warunkach poza-gabinetowych. Podobnie promujemy termin: „Terapia Wad Postawy
i Skolioz” w miejsce „Gimnastyka korekcyjna”. Terapia ma na celu specyficzne dostosowanie tkanek i stawów pacjenta tak, aby umożliwić proces wdrożenia ćwiczeń podtrzymujących jej efekt i dalej korygujących wadę.
Największą bolączką współczesnej koncepcji Fizjoterapii jest jednakże nagminne używanie terminu: „Usprawnianie” w odniesieniu do Terapii. W języku polskim synonimami słowa „usprawnianie” są min.: doskonalenie, optymalizowanie, regulowanie, ulepszanie, ułatwianie, unowocześnianie. Nadaje to kierunek myślenia, że coś jest wymiernie sprawne i chcemy to jeszcze poprawić. Taki tok rozumowania ma pełne prawo zastosowania w przypadku wcześniej wspomnianej gimnastyki. Jednakże Rehabilitacja i Fizjoterapia jest oddziaływaniem leczniczym czyli wprowadzającym tkankę w fazę leczenia
i regeneracji. W tym procesie wykorzystujemy naturalne, wrodzone i fizjologiczne mechanizmy regeneracyjne i adaptacyjne naszego organizmu. Nie na darmo Fizjoterapia ma końcówkę terapia sugerując efekt leczniczy.